گلوبولین ایمنی داخل وریدی (IVIG)

IVIG  چیست؟

گلوبولین ایمنی داخل وریدی (“IVIG”) محصولی متشکل از آنتی بادی هایی است که می تواند به صورت داخل وریدی تزریق شود.

آنتی بادی ها پروتئین هایی هستند که بدن شما برای کمک به از بین بردن عفونت ها می سازد. آنتی بادی های ساخته شده توسط بدن شما متفاوت از هم هستند ، زیرا اتصال آنتی بادی ها به هر ماده خارجی که وارد بدن شما می شود (مانند یک قطعه ویروس یا باکتری) مانند قفل و کلید است. در طول زندگی، بدن شما هزاران آنتی بادی متفاوت تولید می کند، زیرا بدن شما در معرض ارگانیسم های عفونی متفاوتی قرار می گیرد که بدن شما آنها را “خارجی” می داند.

IVIG از خون اهدایی هزاران نفر تهیه می شود تا مجموعه ای غلیظ و متنوع از آنتی بادی ها را تهیه کند تا با بسیاری از ارگانیسم های عفونی که ممکن است بدن شما با آنها مواجه شود مقابله کند.

چرا به IVIG نیاز دارم؟

IVIG اساساً در دو موقعیت استفاده می شود.

یکی از دلایلی که ممکن است به IVIG نیاز داشته باشید این است که بدن شما آنتی بادی کافی تولید نمی کند. که در این حالت به آن«اختلال ایمنی هومورال» می گویند. IVIG به سادگی آنتی بادی های اضافی که بدن شما به تنهایی قادر به ساخت آنها نیست را فراهم می کند. آنتی‌بادی‌ها معمولاً چند هفته تا ماه‌ها باقی می‌مانند و به بدن شما کمک می‌کنند تا به مقابله با انواع زیادی از عفونت‌ها بپردازد. اگر به این خاطر IVIG دریافت می کنید، باید آن را طبق یک برنامه منظم انجام دهید.

دلیل دومی که ممکن است به IVIG نیاز داشته باشید این است که سیستم ایمنی بدن با تولید آنتی بادی هایی علیه سلول های بدن به آن ها حمله می کند . شرایطی که در این حالت اتفاق می افتد عبارتند از:

• تخریب پلاکت های خون (ترومبوسیتوپنی ایمنی [[ITP)
• تخریب گلبول های قرمز خون(کم خونی همولیتیک خودایمنی [AIHA])
• حمله به سیستم عصبی، مانند اعصابی که تنفس شما را کنترل می کنند (در سندرم گیلن باره) یا اعصابی که حس را کنترل می کنند (به عنوان مثال، در دمیلینه زدایی التهابی مزمن. پلی نوروپاتی [CIDP])

محققان معتقدند که IVIG از تخریب سلول های بدن توسط سیستم ایمنی در این اختلالات جلوگیری می کند.

IVIG چگونه داده می شود؟

IVIG معمولاً طی یک تا چهار ساعت به داخل ورید تزریق میشود. مقدار IVIG مورد نیاز به وزن شما و همچنین دلیل دریافت IVIG بستگی دارد:

• اگر هدف جایگزینی آنتی‌بادی‌هایی است که بدن شما باید تولید کند، IVIG با دوزهای کوچک‌تر در یک برنامه منظم تجویز می‌شود. پزشک تعیین خواهد کرد که هر چند وقت یکبار به تزریق نیاز دارید و چه مدت باید به تزریق ادامه دهید (ممکن است بسته به تشخیص شما نیاز به ارزیابی دوره ای مجدد داشته باشد)
• اگر هدف جلوگیری از حمله سیستم ایمنی به بدن شما باشد، IVIG به صورت چند دوز بزرگ (گاهی یک  تک دوز) تجویز می شود. معمولاً پزشک شما می تواند بگوید که  IVIG بعد از یک یا چند دوز اثر داشته است.

برندهای متفاوت IVIG وجود دارد. که در جزئیات نحوه تولیدشان متفاوت اند. به طور کلی، اگر قرار است به طور منظم IVIG دریافت کنید، بهتر است همیشه از یک برند استفاده کنید تا خطر عوارض جانبی کاهش یابد.

IVIG معمولاً در مطب پزشک یا بیمارستان تزریق میشود . در برخی موارد در صورت تمهیدات مناسب ممکن است در منزل تزریق شود، اما این امر رایج نیست. مهم است که در جایی که IVIG خود را دریافت می کنید خیالتان راحت باشد و در صورت داشتن هرگونه سوال یا نگرانی در رابطه با محدودیت های شخصی که ممکن است با آن مواجه باشید، با ارائه دهنده خدمات سلامت خود در جریان بگذارید.

عوارض جانبی IVIG

در بسیاری از افراد عارضه جانبی وجود ندارد، اما در برخی  عوارض جانبی احتمالی وجود دارد، به خصوص اگر شما IVIG را به طور منظم دریافت نمی کنید و یا اگر دوزهای بیشتری از IVIG دریافت می کنید. در طول دوره درمان، تقریباً یک چهارم افراد ممکن است یک عارضه جانبی را تجربه کنند که معمولاً جزئی ولی آزاردهنده است اما خطرناک نیست. به ندرت، عوارض جانبی جدی تری مانند واکنش های آلرژیک یا کم خونی ممکن است رخ دهد.

یکی از شایع ترین عوارض جانبی سردرد است. سایر عارضه‌های جانبی عبارتند از: لرز، تب، سوزش، دردهای عضلانی یا درد مفاصل، احساس خستگی، حالت تهوع، استفراغ و بثورات پوستی. در بیشتر موارد، این واکنش‌ها خفیف هستند و معمولاً با اولین دوز IVIG یا در صورت تغییر به یک برند متفاوت از IVIG رخ می‌دهند.

عوارض جانبی که ممکن است یک روز یا بیشتر پس از دریافت IVIG رخ دهد شامل بثورات و کم خونی است.

پزشک شما ممکن است کار های متفاوتی برای کاهش احتمال بروز این عوارض انجام دهد، از جمله:

• انجام برخی آزمایشات خون قبل از شروع IVIG
• شما را به خوبی هیدراته نگه می دارد، در برخی موارد، داروهای اضافی (از راه دهان یا داخل وریدی) می دهد
• دادن انفوزیون آهسته تر
• تقسیم یک دوز بزرگ به چند دوز کوچکتر که طی چند روز داده می شود
• دادن داروهای مسکن قبل از انفوزیون – این داروها ممکن است شامل استامینوفن (تیلنول) باشد. یک داروی ضد عفونت غیر استروئیدی یا “NSAID” مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin) یا ناپروکسن (Aleve)؛ یا گلوکوکورتیکوئیدها . بسیاری از افراد قبل از انجام IVIG به این داروها نیاز ندارند

برخی از افراد نگران ابتلا به بیماری از طریق IVIG هستند، زیرا از خون اهدایی افراد دیگر ساخته شده است. خطر ابتلا به عفونت ویروسی از IVIG بسیار کم است. هیچ کس تا به حال به HIV (ویروسی که باعث ایدز می شود) از طریق دریافت IVIG مبتلا نشده است. روش های مورد استفاده برای تصفیه IVIG باکتری ها، ویروس های هپاتیت و سایر ارگانیسم های عفونی را از بین می برد. با این حال، هیچ کس نمی تواند عفونت جدیدی که ممکن است ایجاد شود را پیش بینی کند. این یکی از دلایلی است که IVIG فقط در مواقعی که واقعاً مورد نیاز است داده می شود و سوابق مربوط به شماره محصول خاص IVIG نگهداری می شود.

 آیا جایگزینی برای IVIG وجود دارد؟

اگر برای آنتی بادی های اضافی IVIG دریافت می کنید، می توان از گلوبولین ایمنی که  به صورت زیر جلدی (زیر پوستی) تزریق شود نیز استفاده شود. گلوبولین ایمنی زیر جلدی (SCIG) اثرات جانبی کمتری دارد و می تواند گزینه خوبی برای برخی افراد باشد.

اگر IVIG دریافت می کنید تا سیستم ایمنی خود را از حمله به سلول های خودی بازدارید ، چندین داروی جایگزین وجود دارد که می تواند سیستم ایمنی شما را کنترل کند:

• داروهایی که معمولاً برای مسدود کردن سیستم ایمنی استفاده می‌شوند شامل گلوکوکورتیکوئیدها (استروئیدها) مانند پردنیزون و دگزامتازون یا داروهای خاصی هستند که سلول‌های تولیدکننده آنتی‌بادی را هدف قرار می‌دهند، مانند ریتوکسیماب (نام تجاری: Rituxan).  این داروها اغلب چندین روز یا چند هفته طول می کشد تا اثر کنند، بنابراین IVIG در موارد ارژانسی میتواند گزینه بهتری باشد.
• شکل دیگری از آنتی بادی ها به نام گلوبولین ایمنی RhD (نام تجاری نمونه: RhoGam) نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد. گلوبولین ایمنی RhD نیز از خون اهدایی تهیه می شود. گاهی اوقات در دوران بارداری برای جلوگیری از مشکلات مربوط به گروه خونی متفاوت مادر و نوزاد مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین می توان از گلوبولین ایمنی RhD برای مسدود کردن سیستم ایمنی استفاده کرد.

آیا چیز دیگری وجود دارد که من باید بدانم؟

واکسن ها ممکن است هفته ها تا ماه ها پس از تزریق IVIG به خوبی عمل نکنند زیرا IVIG ممکن است سیستم ایمنی را از پاسخ مناسب به واکسن منع کند. با این حال، دریافت واکسن های خاص ضروری است پس می توانید درباره بهترین وقت تزریق واکسن ها با پزشک خود مشورت کنید

شماره محصول و تاریخ دریافت تزریقات IVIG را ثبت کنید. این برای پیگیری اینکه کدام محصولات برای شما اثر بخشی بهتری دارد  و برای آزمایش عارضه جانبی مربوط به IVIG که ممکن است داشته باشید مهم است.

اگر برند خاصی از IVIG برای شما اثر بخشی خوبی داشته است ، بهتر است برند دیگری را جایگزین نکنید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر چه اقدامی انجام دهم؟

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما بهترین منبع اطلاعات برای سوالات و نگرانی های مربوط به مشکل پزشکی شما است.