اختلالات خون میتواند در سه جزء اصلی خون اتفاق بیافتد :

  • سلول های قرمز خون که اکسیژن را به بافتهای بدن منتقل میکنند
  • سلول های سفید خون که با عفونت مبارزه میکنند که در قسمت بد خیمی ها به آن اشاره میکنیم.
  • پلاکتها که به انعقاد خون کمک میکنند

 درمانها و پیش آگهی های بیماریهای خونی بسته به بیماری و شدت آن متفاوت است. 

 ختلالات خونی بر سلولهای قرمز خون تاثیر میگذارند

گلبول قرمز خونی

اختلالات خونی که بر سلولهای قرمز خون تاثیر میگذارند عبارتند از :

آنمی (کم خونی) : افرادی که آنمی دارند تعداد سلولهای قرمز خونشان کم است. آنمی خفیف اغلب علامتی ایجاد نمیکند. موارد شدیدتر آنمی موجب احساس خستگی، رنگ پریدگی پوست و کوتاهی تنفس در فعالیت میشود.

آنمی ناشی از کمبود آهن: آهن برای تولید سلولهای قرمز خون لازم است. مصرف کم آهن و کاهش خون به علت قاعدگی شایعترین دلایل آنمی کمبود آهن هستند. همچنین کاهش خون ناشی از زخم یا سرطان در دستگاه گوارش نیز میتواند موجب کم خونی شود. درمان کم خونی عبارت است از قرص آهن یا در موارد نادر تزریق خون.

آنمی ناشی از بیماری مزمن: در افرادی که بیماری مزمن کلیه یا بیماریهای مزمن دیگر دارند احتمال ابتلا به آنمی وجود دارد. آنمی ناشی از بیماری مزمن معمولا نیازی به درمان ندارد. تزریق هورمون سنتزی آلفا اپوتین در برخی افرادی که به این نوع آنمی مبتلا هستند، برای تحریک تولید سلولهای خونی یا انتقال خون ممکن است لازم باشد.

آنمی پرنیشیوس (کمبود ویتامین ب 12): این وضعیت مانع جذب مقدار کافی ویتامین ب 12 از غذا میشود. علت آن میتواند ضعف لایه پوششی داخل معده و یا یک بیماری خود ایمن باشد. علاوه بر آنمی، در نهایت ممکن است آسیب عصبی (نوروپاتی) اتفاق بیفتد. دوز بالای ویتامین ب 12 مانع از مشکلات بلند مدت ناشی از این وضعیت میشود.

آنمی آپلاستیک: در افرادی که آنمی آپلاستیک دارند، مغز استخوان مقدار کافی سلولهای خونی از جمله سلولهای قرمز خونی تولید نمیکند. عفونت ویروسی، عوارض جانبی داروها یا بیماریهای خود ایمن میتوانند منجر به آنمی آپلاستیک شوند. دارو، تزریق خون و حتی پیوند مغز استخوان ممکن است برای درمان این وضعیت لازم باشد.

آنمی همولیتیک خود ایمنی: در افرادی که دچار آنمی همولیتیک خود ایمنی میشوند، دستگاه ایمنی پرکاری داشته و سلولهای قرمز خون را نابود میکند و باعث آنمی میشود. داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند مانند پردنیزون ممکن است برای جلوگیری از این فرایند استفاده شود.

تالاسمی: تالاسمی نوع ژنتیکی آنمی است که اغلب در افراد مدیترانه ای ایجاد میشود. بیشتر افرادی که علامتی ندارند نیازی هم به درمان ندارند. برخی دیگر ممکن است مرتبا به تزریق خون نیاز داشته باشند تا علائم کم خونی شان کاهش یابد.

آنمی سلولهای داسی شکل: این وضعیت یک بیماری ژنتیکی است که بیشتر در افرادی دیده میشود که خانواده هایشان اهل افریقا، امریکای جنوبی یا مرکز، جزایر کارائیب، هند، عربستان سعودی و کشورهای مدیترانه ای از جمله ترکیه، یونان و ایتالیا هستند. در آنمی سلولهای داسی شکل سلولهای قرمز خون چسبنده و سخت هستند. این سلولها به هم چسبیده و جریان خود را کاهش میدهند یا مسدود میکنند. درد شدید و آسیب به اعضا میتواند در نتیجه آن اتفاق بیفتد.

پلی سیتمی ورا (Polycythemia vera): در این وضعیت، بدن بدون علت مشخص بیش از حد سلولهای قرمز خون تولید میکند. زیادی سلولهای قرمز خون معمولا مشکلی ایجاد نمیکند اما در برخی افراد خطر تشکیل لخته را افزایش میدهد.

انواع بیماری های پلاکتی

پلاکت

در شرایطی که مغز استخوان قادر به تولید پلاکت به تعداد طبیعی نباشد یا پلاکت بعد از ساختن از بین برود، ترومبوسیتوپنی رخ می دهد. ترومبوسیتوپنی، منجر به کاهش تعداد پلاکت کمتر از حد نرمال می شود.

عوامل زیر ممکن است منجر به ترومبوسیتوپنی شوند:

  • بیماری های خود ایمنی: مانند لوپوس یا پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایمنی
  • داروها: داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین و هپارین ممکن است تولید پلاکت را مهار کنند.
  • عفونت های ویروسی: هپاتیت C یا عفونت HIV ممکن است به مغز استخوان حمله کرده و بر تولید ترومبوسیت ها تأثیر بگذارد.
  • بارداری: همولیز، افزایش آنزیم های کبدی، سندرم تعداد پلاکت کم، که بیشتر به HELLP معروف است، در بارداری یکی از انواع پره اکلامپسی است و ممکن است منجر به تجزیه سلول های خونی و پلاکت ها شود.
  • شیمی درمانی یا پرتودرمانی: این روش های درمانی سلول های تولید کننده خون (مگاکاریوسیت ها) در مغز استخوان شما را سرکوب یا از بین می برد و منجر به کاهش تعداد پلاکت ها می شوند.
  • ترومبوسیتوز : ترومبوسیتوز، منجر به تعداد پلاکت بالاتر از حد طبیعی می شود. این وضعیت ممکن است در اثر واکنش بدن نسبت به یک بیماری خاص و یا افزایش تولید پلاکت ها از مغز استخوان رخ دهد.