لوسمی لنفوسیتی مزمن چیست؟

لوسمی لنفوسیتی مزمن “CLL” نوعی سرطان خون است که معمولاً بسیار کند رشد می کند.

خون از انواع مختلفی از سلول ها تشکیل شده است. که این سلول ها در مغز استخوان ساخته می شوند. افرادی که مبتلا به CLL هستند، مغز استخوان آنها سلول های خونی غیر طبیعی می سازد. این سلول های خونی غیرطبیعی بدون کنترل رشد می کنند، وارد خون می شوند و در سراسر بدن حرکت می کنند. گاهی اوقات، این سلول ها در قسمت های خاصی از بدن تجمع پیدا میکنند.

وقتی مغز استخوان سلول‌های خونی غیرطبیعی می‌سازد و دیگر سلول‌های طبیعی مورد نیاز بدن فرد را به اندازه کافی نمی‌سازد. این امر می تواند علائمی ایجاد کند.

علائم CLL چیست؟

CLL معمولاً در مراحل اولیه علائم ایجاد نمی کند و ممکن است افراد ندانند که مبتلا هستند. اغلب اوقات، پس از انجام آزمایشات روتین خون تشخیص داده می شود.

شایع ترین علایم CLL  عبارتند از:

  • احساس خستگی و ضعف زیاد
  • غدد لنفاوی متورم در گردن، زیر باز و یا در کشاله ران ( غدد لنفاوی اندام های لوبیایی شکل هستند که بخشی از سیستم مبارزه با عفونت در بدن هستند.)
  • بدن نسبت به قبل راحت تر دچار بیماری عفونتی می شود
  • تب ، تعریق شبانه و کاهش وزن بدون دلیل که به آن B Symptoms میگویند.

آیا آزمایشی برای تشخیص CLL وجود دارد؟

بله . پزشک با صحبت کردن درباره علایم ، معاینه کردن و آزمایش خون می تواند آن را تشخیص دهد. همچنین ممکن است بیوپسی مغز استخوان را انجام دهد. برای این آزمایش، پزشک نمونه بسیار کوچکی از مغز استخوان را می گیرد. سپس پزشک دیگری سلول‌ها را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا ببیند آیا سلول‌های غیرطبیعی (سرطانی) وجود دارند یا خیر.

CLL چگونه درمان می شود؟

پزشکان می توانند CLL را به روش های مختلف درمان کنند. گاهی اوقات، پزشکان بلافاصله CLL را درمان نمی کنند. اگر CLL رشد کندی داشته باشد و هیچ علامتی ایجاد نکند، ممکن است پزشک شما فوراً درمان را شروع  نکند. ولی  پزشک شما با انجام معاینات و آزمایش خون وضعیت شما را پایش خواهد کرد تا در صورت لزوم درمان را آغار کند.

درمان  CLL معمولاً در صورت ایجاد علائم یا رشد سریع، شروع می شود. درمان میتواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد که انتخاب مهم در انتخاب شیوه درمان این است که آیا فرد B Symptoms دارد یا خیر :

  • در صورتی که فرد علائمی مبنی بر تب ،لرز ، تعریق شبانه و کاهش وزن بدونه دلیل (B Symptoms) ندارد کافی است که در بازه های منظم آزمایش خون بدهد و تنها درمانی که در این موقعیت لازم است دریافت مقدار کافی ویتامین D به صورت هفتگی یا دو هفته با توجه به سنجش سطح ویتامین D از طریق آزمایش خون است تا زمانی که سطح ویتامین D در خون به سطح کافی برسد. و دریافت واکسن های لازم از جمله واکسن پنوموکوک و آنفولانزا و کوید19(در صورت عدم دریافت در گذشته).
  • درمان هدفمند : داروهایی هستند که فقط برای سرطان هایی با ویژگی های خاص کار می کنند. یک نمونه دارویی به نام ibrutinib (نام تجاری: Imbruvica) است. بسیاری از افرادی که برای CLL نیاز به درمان دارند ابتدا این دارو را دریافت می کنند.
  • آنتی بادی ها:  آنتی بادی ها پروتئین های موجود در خون شما هستند. سیستم ایمنی شما آنها را برای کمک به بدن در برابر عفونت ها می سازد. اما انواع دیگری از آنتی بادی ها وجود دارند که در آزمایشگاه ایجاد می شوند و به عنوان دارو استفاده می شوند. آنها با مورد هدف قرار دادن بخش خاصی از سلول سرطانی این سلول ها را از بین میبرند.
  • شیمی درمانی:  شیمی درمانی اصطلاح پزشکی برای داروهایی است که سلول های سرطانی را می کشند یا رشد آنها را متوقف می کنند

افراد مبتلا به CLL می توانند راحت تر از حالت عادی دچار بیمار های عفونی شوند. به همین دلیل، شستن مکرر دست ها و دوری از افراد بیمار مهم است. اگر تب داشتید فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.

بعد از شروع درمان چه اتفاقی می افتد؟

پس از شروع درمان، پزشک هر چند وقت یکبار شما را معاینه می کند. این امر برای این است که ببینیم آیا سرطان در حال بهبود است، ثابت مانده یا بدتر شده است. که شامل قرار ملاقات های منظم برای صحبت با پزشک و انجام معاینات و آزمایش خون است. گاهی اوقات، پزشک بیوپسی مغز استخوان را نیز انجام می دهد.

اگر CLL بدتر شود یا عود کند چه اتفاقی می افتد؟

اگر CLL شما بدتر شود یا عود کند، پزشک سایر درمان های احتمالیرا مدنظر میگیرد. درمان ممکن است شامل یک یا بیشتر از موارد زیر باشد:

  • درمان هدفمند:  انواع مختلفی از درمان های هدفمند وجود دارند. اکثر افرادی که CLL آنها پس از درمان عود می کند، یک مورد از این داروها را دریافت خواهند کرد
  • آنتی بادی ها
  • شیمی درمانی
  • پیوند مغز استخوان (که “پیوند سلول های بنیادی” نیز نامیده می شود) : این درمان جایگزین سلول هایی در مغز استخوان می شود که توسط شیمی درمانی یا پرتودرمانی از بین می روند. این سلول‌ها از فرد دیگری(اهداکننده)گرفته میشود که خون او با خون شما مطابقت دارد.
  • درمان هایی برای کاهش علائم :  به عنوان مثال، پزشک شما می تواند داروهایی برای کاهش عفونت ها به شما بدهد.